Και το BBC περνάει βαθιά κρίση

Εδώ και πολύ καιρό οι συντάκτες του έγκριτου νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου BBC αισθάνονται σαν οι αποδιοπομπαίοι τράγοι του αστικού Τύπου. Βεβαίως, υπήρξε μία απίστευτη αλληλουχία από «μπανανόφλουδες»: κάποια λάθη σε ανταποκρίσεις από το Ιράκ, κάποιες αισχρολογίες στο κύριο πρόγραμμα. Συνηθισμένα, θα σκεφτεί κανείς, στον δημοσιογραφικό χώρο. Ομως, ορισμένοι συντάκτες θεωρούν ότι υφίστανται σκληρότερη κριτική απ' ό,τι άλλοι συνάδελφοι με παρόμοια παραπτώματα. Για παράδειγμα, φύλλο του ομίλου Μέρντοχ είχε διατυπώσει τη σκληρή άποψη, πως «το BBC πρέπει να τεμαχιστεί σε μικρά κομμάτια και να πωληθεί ως καύσιμη ύλη».

Τα κορυφαία στελέχη του BBC έχουν εκφράσει φόβους για μια γενικευμένη εκστρατεία του ευρωπαϊκού Τύπου εναντίον του κι ανησυχούν μήπως συρθούν σ' έναν πολιτικό στρόβιλο. Εν μέσω προεκλογικού αγώνα, το BBC ασχολήθηκε ούτως ή άλλως με το σκάνδαλο Ουέστμινστερ για τη διασπάθιση δημοσίου χρήματος από βουλευτές. Πέραν τούτου, η λιμοκτονία των ιδιωτικών σταθμών λόγω κρίσης και στον τομέα της διαφήμισης παρουσιάζει ελκυστική την προοπτική αφαίμαξης των πλουσίων πόρων του. Από πολλές πλευρές έχουν διατυπωθεί ήδη προτάσεις. Για παράδειγμα, ο βουλευτής των Εργατικών Φρανκ Φιλντ, σε έκθεσή του με τίτλο «Η θεία πεθαίνει - ζήτω το κρατικό ραδιόφωνο» πρότεινε το BBC να προβεί στην πώληση μερικών σταθμών και τα έσοδά του να τα διαχειρίζεται μελλοντικώς μια νέα, ανεξάρτητη επιτροπή, στην οποία θα κατατίθενται αιτήσεις χρηματοδότησης νέων ιδεών για προγράμματα από διάφορους τηλεοπτικούς σταθμούς. Κατ' αυτό το πλάνο, το BBC θα ήταν ένας (απο)δέκτης τελών, μεταξύ πολλών άλλων.

Ωστόσο, αυτή η «θεία» εξακολουθεί να είναι αγαπητή στους περισσότερους Βρετανούς, 85% των οποίων δηλώνουν ότι θα τους έλειπε σαφώς. Τα ντοκιμαντέρ εξακολουθούν να είναι εξαίρετα, οι σαπουνόπερες διασκεδαστικές, οι ειδήσεις αποτελούν την καλύτερη δυνατή πληροφόρηση και η ιστοσελίδα κορυφαία σε βρετανικό επίπεδο, σε βαθμό να τη φθονούν πολλά ευρωπαϊκά δίκτυα. Ηνωμένο Βασίλειο χωρίς BBC θα μπορούσε να παρομοιαστεί με Ολλανδία χωρίς τυρί ή Βαυαρία χωρίς το Χριστιανοκοινωνικό Κόμμα - δηλαδή κάτι ασύλληπτο.

Και ο Τσόρτσιλ είχε εκφράσει την ιδέα να θέσει το BBC υπό κυβερνητικό έλεγχο, ενώ η Μ. Θάτσερ ευχαρίστως θα το έβλεπε ιδιωτικοποιημένο. Αμφότεροι προσέκρουσαν στο βράχο της υψηλής αυτοπεποίθησης των συντελεστών του - και φυσικά στην ποιότητα του έργου του. Ακόμη κι αν ο Τιμ Ουέμπερ, επικεφαλής του οικονομικού τμήματος του BBC σε Διαδίκτυο και ραδιόφωνο, εκφράζει δυσφορία, πως «το συγκεκριμένο λογότυπο μάς κάνει τη ζωή δύσκολη», δεν κρύβει την υπερηφάνειά του αντικρίζοντας την υπερσύγχρονη αίθουσα ειδήσεων (newsroom) με τους αεικίνητους συντάκτες και τις οθόνες των Η/Υ σε διαρκή λειτουργία.

Εκεί, στον τηλεοπτικό πύργο του δυτικού Λονδίνου, χτυπά η ειδησεογραφική καρδιά του BBC. Η συνεχής ετοιμότητα για αναμετάδοση της είδησης τοποθετεί το δίκτυο στον αστερισμό του «σήμερα και του μεθαύριο», τη στιγμή που άλλοι ζουν στο «προχθές». Για το BBC δεν υπάρχει δελτίο των 8, αλλά δελτίο του «εδώ και τώρα».

Ωστόσο, όλες οι δημοσιογραφικές επιτυχίες δεν θα ωφελήσουν, εάν πολιτική και κοινωνία αποφασίσουν να του γυρίσουν την πλάτη. Το συμβόλαιό του ανανεώνεται ανά 10ετία - και κάθε φορά μπορεί να σημάνει το τέλος. Η επόμενη κρίσιμη στιγμή θα είναι το 2016.

Ελευθεροτυπία, Σάββατο 1 Αυγούστου 2009